AIDS - Άμεσο οικονομικό κόστος

     Οι οικονομικές επιπτώσεις του HIV/AIDS είναι, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, από τις υψηλότερες εν συγκρίσει με άλλες νόσους. Το άμεσο ιατρικό κόστος μεταβάλλεται δραματικά καθώς η ασθένεια εξελίσσεται. Τα αρχικά στάδια της νόσου χαρακτηρίζονται από υψηλό κόστος φαρμακευτικής αγωγής και πρωτοβάθμιας φροντίδας, ενώ στα μεταγενέστερα στάδια παρατηρούνται περισσότερο μακροχρόνιες περίοδοι νοσηλείας (Dodds et al. 2000). Το κόστος της αντιρετροϊκής αγωγής υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ των ετών 1996 και 1997 λόγω της εισαγωγής της θεραπείας

HAART (high activity antiretroviral therapies). Παρά το υψηλό κόστος των νέων θεραπευτικών σχημάτων οι Kyriopoulos et al.(2001) έδειξαν ότι ο τριπλός συνδυασμός θεραπείας παράγει καλύτερα αποτελέσματα (μείωση ημερών νοσηλείας και ευκαιριακών νοσημάτων, μικρότερος αριθμός θανάτων και μικρότερη απώλεια παραγωγής), χαρακτηρίζεται δηλαδή από καλύτερη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. 

     Εξάλλου, οι Καρνάρου και συν. (1993), έδειξαν ότι στις περιπτώσεις που η νοσοκομειακή περίθαλψη δεν είναι αναγκαία για τον ασθενή, το κόστος εξωνοσοκομειακής περίθαλψης για ένα HIV-οροθετικό άτομο μπορεί να είναι έως και τρεις φορές μικρότερο.

Έρευνα για το άμεσο ιατρικό κόστος θεραπείας του HIV/AIDS στις Η.Π.Α. έδειξε ότι για αναμενόμενο χρόνο επιβίωσης 24,2 έτη, το αποπληθωρισμένο ιατρικό κόστος στη διάρκεια της ζωής ενός ασθενή είναι 385.200 Δολάρια Η.Π.Α. (στοιχεία έτους 2004). Το μη αποπληθωρισμένο κόστος ανέρχεται σε 618.900 Δολάρια Η.ΠΑ.

     Μέχρι την 31-10-2007, στην Ελλάδα έχουν δηλωθεί 8.584 περιστατικά οροθετικών ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 2.829 περιπτώσεων AIDS, από τους οποίους οι θάνατοι ασθενών με AIDS ανέρχονται στους 1.552. Για το έτος 2007, αναφέρθηκαν 420 νέα περιστατικά HIV, 48 νέες περιπτώσεις

      AIDS και 30 θάνατοι. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία κόστους στις Η.Π.Α. μία απόπειρα υπολογισμού του κόστους θεραπείας για την υπόλοιπη ζωή των 420 νέων κρουσμάτων του 2007 στη χώρα μας (χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η μεταβολή στις τιμές των ιατροτεχνολογικών προϊόντων) καταλήγει στο ποσό των 161.784.000 Δολαρίων Η.Π.Α. (αποπληθωρισμένων) για μέσο χρόνο επιβίωσης 24,2 έτη. Βάσει της ισοτιμίας του Δολαρίου έναντι του Ευρώ στις 2 Ιανουαρίου του 2004 (1 Ευρώ αντί 1.2592 Δολάρια) το κόστος θεραπείας των ετησίως 420 νέων ασθενών με HIV/AIDS για την υπόλοιπη ζωή τους ανέρχεται σε 128.481.576 Ευρώ, ενώ u964 το ιατρικό κόστος στη διάρκεια της ζωής ενός ασθενή είναι 305.909 Ευρώ.

     Αν με την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το HIV/AIDS στη χώρα μας, υποθέσουμε ότι επιτυγχάνουμε μείωση της εξάπλωσης της νόσου κατά 10%, τότε υπολογίζουμε 40 λιγότερα κρούσματα κάθε έτος. Αυτή η μείωση των νέων κρουσμάτων θα οδηγήσει στην εξοικονόμηση πόρων, που σε αντίθετη περίπτωση θα δαπανιούνταν στη θεραπεία αυτών. Βάσει των παραπάνω δεδομένων, η μείωση κατά 10% των νέων κρουσμάτων κάθε έτος (δηλαδή η μείωση των νέων κρουσμάτων κατά 40 άτομα ετησίως με έτος αναφοράς το 2007) εξοικονομεί στο σύστημα υγείας για τα επόμενα χρόνια ένα ποσό που προσεγγίζει τα 12.236.360 Ευρώ (40 άτομα χ 305.909 Ευρώ).

    Συνολικά το άμεσο οικονομικό όφελος από τη μείωση της εξάπλωσης της νόσου του HIV/AIDS κατά 40 περιστατικά ετησίως στα 5 έτη εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, θα εξοικονομήσει για το σύστημα υγείας περισσότερα από 60 εκατ. Ευρώ (για την ακρίβεια 61.181.800 Ευρώ), σε βάθος διάρκειας ίση με την εκτιμώμενη διάρκεια ζωής ενός ασθενή. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι το κόστος περίθαλψης είναι στις Η.Π.Α. κατά 25% αυξημένο σε σχέση με την Ελλάδα, τότε και πάλι, το υπολογιζόμενο όφελος από την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης, σε πενταετή ορίζοντα, υπολογίζεται στη χώρα μας σε 45 εκατ. Ευρώ περίπου.

Πηγή: Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το HIV/AIDS 2008-2012 του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης 2008